Klasik Mantıkta Beş Sanat başlıklı 30Eylül-1 Ekim ESOGÜ İlahiyat Fakültesi ev sahipliğinde gerçekleştirilen Mantık Sempozyumumuzda Mantık bilimi kapsamında ele alınan Beş Sanatın (Burhan, Cedel, Hitabet, Şiir, Safsata) konumu, değeri ve mantık tarihinde bu sanatlara bakışla ilgili bilgilendirmenin yapıldığı açılış oturumunu takip eden oturumlarda bu sanatların her biri üzerinde geniş değerlendirmeler ve tartışmalar yapıldı.
Buna göre:
- Meşşai gelenekte klasik mantığın uygulama alanı olarak işlev gören Beş Sanatın her biri ayrı ayrı değerlendirme konusu yapılmış olmasına rağmen sonraki dönemlerde kaleme alınan mantık kitaplarında beş sanata çok kısa biçimde yer verilmiş olmasına dikkat çekildi ve bu durum eleştirildi.
- Burhan sanatının bilimsel bilginin bir yöntemi olarak kabul edilmesi gerekliliği üzerinde duruldu. Tarihsel yönüne yoğunlaşılmış olmasına bağlı olarak günümüzün değişen bilimsel bilgi yaklaşımları ile ilişkilendirilerek araştırmaların çoğaltılması gerekliliği üzerinde duruldu.
- Beş Sanattan hitabet (retorik) ve cedel’e (dialektik) ilişkin güncel çalışmaların eksikliğine dikkat çekilerek dinî ilimlerde bu sanatların kullanıma daha elverişli hale getirilmesinin gerekliliğine vurgu yapıldı.
- İslam mantık tarihinde şiir sanatına pek fazla yer verilmemiş olmasına karşın son dönemlerde mantık-şiir ilişkisine dair yapılan çalışmalardaki artışa dikkat çekilerek bunun belli alanlarla ilişkilendirilmek suretiyle geliştirilmesinin gerekliliğine vurgu yapıldı.
- Mantık alanında Beş Sanatla ilgili yapılan çalışmalarda modern dönem bilim ve mantık anlayışların dikkate alınması gerekliliğine vurgu yapılmakla beraber onlardan faydalanılmasının eksikliğine dikkat çekildi.
- Beş Sanatın bilim, felsefe, din, kültür, sanat ve yaşam vb. alanların çeşitli yönleriyle ilişkilendirmek suretiyle incelenmesi/irdelenmesi gerektiği vurgulandı.
- İnformel mantığın ilimde, sanatta, siyasette hatta pratik hayatta işlevsel rolüne rağmen mantığın formel (biçim/sûri) temelini ve aslını daima koruyup kullanmanın asıl olduğu hatırlatıldı.
- Beş Sanata ilişkin gerçekleştirilen bu sempozyumun bir giriş olarak kabul edilip bundan sonra her bir sanatın ayrı ayrı sempozyum konusu yapılması kararlaştırıldı.
